Pielęgnacja skóry twarzy jest szczególnie istotna, jeśli chcemy wyglądać pięknie i zdrowo. Przede wszystkim, jako najbardziej odkryta część naszego ciała, jest najbardziej narażona na działanie czynników atmosferycznych – słońca, wiatru, mrozu itp. Poza tym, jest też najbardziej widoczna, więc każdy chciałby żeby prezentowała się młodo i promiennie. Natura daje nam ogromny wachlarz składników, których możemy używać do jej pielęgnacji – olejów, ziół, glinek i olejków eterycznych. Musimy pamiętać, że każda skóra lubi coś innego, więc zanim stworzymy kosmetyk marzeń, koniecznie musimy spróbować rożnych opcji.
Jakie są typy cery?
Najistotniejszą kwestią jest dostosowanie składu kosmetyków do naszego typu cery. Wtedy osiągniemy najlepsze rezultaty i będziemy mieć pewność, że sobie nie zaszkodzimy.
Wyróżnia się 4 podstawowe typy cery: normalną, suchą, tłustą i mieszaną. Oprócz tego można wskazać kilka dodatkowych, bardziej szczegółowych kategorii, takich jak cera wrażliwa, dojrzała czy naczynkowa. Każdy typ cery wymaga nieco innej pielęgnacji, więc warto zwrócić na to uwagę na wstępie.
Cera normalna i mieszana
Cera normalna charakteryzuje się jędrnością, zdrowym kolorem i promiennym wyglądem. Jest odpowiednio nawilżona, gładka i wystarczająco matowa. Rzadko występuje u osób dorosłych, jest raczej charakterystyczna dla dzieci. W związku z tym cerą normalną nazywa się często cerę mieszaną, czyli lekko przetłuszczającą się w środkowej części twarzy. Taki typ cery jest najczęściej spotykany. Pielęgnacja skóry mieszanej powinna skupić się na odżywieniu, utrzymaniu odpowiedniego poziomu nawilżenia oraz ewentualnie przeciwdziałaniu powstawania zmarszczek. W tym przypadku sprawdzi się większość olejów, szczególnie olej ze słodkich migdałów, z pestek moreli, słonecznikowy, konopny, z pestek, winogron oraz sezamowy. Olejki eteryczne, które najlepiej wybrać to olejek lawendowy, rozmarynowy, geraniowy, pomarańczowy, z kadzidłowca czy ylyng-ylang.
Cera sucha
Skóra sucha, jak sama nazwa wskazuje, ma wyjątkowo duże tendencje do przesuszania się. Wydaje się ona szorstka w dotyku a pod jej powierzchnią często widoczne są rozszerzone naczynia krwionośne. Przy pielęgnacji tego typu cery powinniśmy się skupić szczególnie na nawilżeniu i ochroną przed utratą wilgoci. W tym celu najlepiej sprawdzą się masła roślinne – masło shea, kakaowe czy z mango. Spośród olejów najlepsze będą natomiast olej lniany, z awokado, oliwa z oliwek, olej jojoba, makadamia, z wiesiołka i z ogórecznika lekarskiego, które najlepiej pomogą uzupełnić niedobór tłuszczów. Olejki eteryczne, po które warto sięgnąć będąc posiadaczką takiej cery to olejek różany, z drzewa sandałowego, lawendowy, rozmarynowy i neroli.
Cera tłusta
Tłusta cera charakteryzuje się otwartymi porami z tendencją do zatykania. Skóra taka produkuje zbyt dużą ilość sebum, co skutkuje nieładnym błyszczeniem. Przyczyną tego jest nadmierna aktywność gruczołów łojowych. Wbrew pozorom, przesadne oczyszczanie przy użyciu silnych środków (np. zawierających alkohol) przyniesie skutek odwrotny do zamierzonego – będzie się ona bronić produkując jeszcze więcej sebum i tak w kółko. Plusem jest, że taka skóra dużo później się starzeje, bo ma większą ochronę przed czynnikami zewnętrznymi. Cera tłusta wymaga więc delikatnego oczyszczania i łagodnego tonizowania, a także odpowiedniego nawilżania. W jej przypadku nie poleca się stosowania maseł, tylko lekkich olejów jak słonecznikowy, z pestek moreli, z orzechów laskowych, z pestek winogron czy z wiesiołka. Pomocna będzie też zielona lub czarna herbata. Posiadaczki tłustej cery powinny zaprzyjaźnić się również z olejkami eterycznymi: rozmarynowym, z drzewa herbacianego, lawendowym, ylyng-ylang, pomarańczowym i cytrynowym.
Cera dojrzała
Skóra dojrzała charakteryzuje się utratą jędrności i widocznymi zmarszczkami. Nie ma jasno określonej granicy wiekowej, kiedy skórę można uznać za dojrzałą – jest to kwestia indywidualna i zależy od wielu czynników. Pewnym jest, że wymaga ona wyjątkowej pielęgnacji – zarówno odpowiedniego nawilżenia, jak i odżywienia, a także stosowania składników o działaniu regeneracyjnym i usuwającym wolne rodniki, co spowalnia proces starzenia. Dobrze jest wzbogacać kosmetyki witaminami E i C, oraz stosować maseczki owocowe zawierające kwasy owocowe. W pielęgnacji cery dojrzałej najlepiej sprawdzą się olej arganowy, z makadamii, z awokado, z nasion dzikiej róży oraz masło shea. Olejki eteryczne natomiast, po które najlepiej sięgnąć to olejek różany, z kadzidłowca, neroli, jaśminowy, lawendowy, geraniowy, pomarańczowy lub rozmarynowy.
Cera wrażliwa
Cera wrażliwa jest bardzo delikatna i podatna na podrażnienia. Często źle reaguje na kosmetyki i trzeba bardzo ostrożnie dopierać ich skład. Jeśli decydujemy się na nowy kosmetyk, wyjątkowo ważne jest wykonanie testu na niewielkim fragmencie skóry. Jej pielęgnacja powinna się skupić na bardzo delikatnym tonizowaniu (odradza się ocet jabłkowy, lepiej sprawdzi się np. mleko owsiane), ochronie przez czynnikami zewnętrznymi, oraz odpowiednim nawilżeniu. Dobrze jest też stosować składniki o działaniu przeciwzapalnym. Kosmetyki w tym przypadku powinny być jak najbardziej minimalistyczne – pozbawione środków zapachowych, barwników i konserwantów. Oleje, które najlepiej się sprawdzą to olej wiesiołkowy, z nasion dzikiej róży, olej jojoba, z ogórecznika lekarskiego, czy olej kokosowy, z którym jednakże należy uważać, bo w większych ilościach może wysuszać skórę. Posiadaczki cery wrażliwej powinny bardzo ostrożnie stosować olejki eteryczne, a w niektórych przypadkach całkiem z nich zrezygnować. Te najbardziej delikatne, które można wypróbować to olejek lawendowy, z rumianku rzymskiego, różany i geraniowy.
Cera naczynkowa
Cera naczynkowa bardzo często jest jednocześnie cerą wrażliwą. Charakteryzuje się nadmierną wrażliwością naczyń krwionośnych, co pod wpływem różnych czynników (np. zmiany temperatury czy stresu) powoduje ich gwałtowne rozszerzanie się i kurczenie. Na twarzy pojawiają się wtedy charakterystyczne rumieńce. Po pewnym czasie naczynia trwale się rozszerzają i staje się to widoczne gołym okiem w postaci tzw. pajączków. Olej z nasion dzikiej róży pomoże zapobiegać ich powstawaniu. Warto skorzystać także z olejków eterycznych: różanego i z kadzidłowca oraz wzbogacać kosmetyki witaminami C i E.
Zioła pomocne w pielęgnacji różnych typów cery znajdziecie we wpisie o ziołowym toniku do twarzy, więc nie będę tego powtarzać, zachęcam do zerknięcia.
Jakie składniki stosować?
W pielęgnacji twarzy, oprócz odpowiednio dobranych olejów, ziół i olejków eterycznych, warto wypróbować także maceraty i glinki kosmetyczne.
Macerat można przygotować ze świeżych lub suszonych ziół oraz oleju. Wystarczy wrzucić rośliny do szklanego słoiczka, zalać olejem tak aby je całkowicie przykrył i odstawić w słoneczne miejsce na 2-3 tygodnie. Koniecznie należy codziennie potrząsnąć słoiczkiem. Do przygotowania maceratu możemy użyć np. oliwy z oliwek lub oleju słonecznikowego. Właściwości ziół przejdą do oleju, dzięki czemu stanie się on wspaniałą bazą do przygotowania kremu, ale macerat może też służyć jako samodzielny kosmetyk.
Glinki są doskonałą bazą domowych maseczek do twarzy. Oczyszczają one skórę i dostarczają jej niezbędnych minerałów. Najbardziej popularną, a zarazem najdelikatniejszą jest biała glinka, która nadaje się do każdego typu cery, nawet wrażliwej. Nie tylko oczyszcza skórę, ale także delikatnie zwęża pory i zmniejsza stany zapalne. Warto wypróbować również glinkę zieloną, która jest bogata w minerały, głęboko oczyszcza i sprzyja regeneracji komórek. Jedną z bardziej popularnych glinek jest też glinka Ghassoul (inaczej zwaną Rhassoul), która również jest bogata w minerały i nadaje się do każdego typu cery, a ponadto reguluje wydzielanie sebum i ma działanie antybakteryjne.
Wiele składników naturalnych maseczek znajdziemy także w kuchni. Doskonale nadają się do tego owoce, jako bogate źródło witamin oraz kwasów owocowych, które wspomagają eliminację martwych komórek. Przydać się może także siemię lniane czy płatki owsiane, jako składniki o działaniu nawilżającym. Zdecydowanie warto wypróbować glicerynę roślinną i żel aloesowy, które pomagają utrzymać odpowiedni poziom nawilżenia. Biorąc pielęgnację skóry twarzy we własne ręce koniecznie musimy zaopatrzyć się także w płynne witaminy E i A (dostępne w aptekach).
Zabiegi pielęgnacyjne skóry twarzy
Jeśli chodzi o skórę twarzy, to najważniejszymi zabiegami są oczyszczanie, tonizowanie i regularne złuszczanie martwego naskórka. Odsyłam tutaj do poprzednich wpisów, gdzie znajdziecie informacje na temat olejowego oczyszczania twarzy przy pomocy oleju rycynowego oraz instrukcje jak przygotować ziołowy tonik na bazie octu jabłkowego i domowy peeling.
Tonik można przygotować również na bazie wody. W tym celu wystarczy wybrane zioła zalać wrzątkiem, zaparzać ok. 15 min. i odcedzić. Taki tonik możemy przechowywać w lodówce nie dłużej niż 2-3 dni i używać do codziennego przemywania twarzy. Jest on zdecydowanie bardziej delikatny niż też zawierający ocet jabłkowy i może się lepiej sprawdzić w pielęgnacji cery wrażliwej.
Oprócz tego istotne jest odpowiednie nawilżenie i odżywienie skóry a także ochrona przed działaniem czynników zewnętrznych. Bardzo ważne jest więc, aby używać odpowiednio dobranego kremu do twarzy i regularnie stosować maseczki – różnorodność jest tutaj mile widziana. Zachęcam też do przygotowania własnego serum, niezastąpionego jeśli chodzi o odżywienie skóry i prewencję przeciwzmarszczkową.
Aby przygotować serum do twarzy, wystarczy nam olej o wysokiej zawartości składników odżywczych (lub mieszanka kilku olejów), oraz witaminy A i E w płynie. Najbardziej wartościowe będą olej z nasion dzikiej róży, olej arganowy, olej z awokado, olej z pestek malin lub z makadamii. Możemy też dodać olejki eteryczne o działaniu ściągającym jak olejek z kadzidłowca, różany, pomarańczowy czy neroli.
Jeszcze jedna ważna uwaga, prosta ale warta wspomnienia. Krem, podobnie jak maseczkę, nakładamy na oczyszczoną skórę, najlepiej zaraz po kąpieli, kiedy pory są nieco otwarte i skłonne wchłonąć więcej składników odżywczych. W okresie zimowym krem na dzień lepiej zastąpić masłem kosmetycznym, ponieważ zawarta w nim woda przy ujemnych temperaturach może niekorzystnie wpływać na skórę. W tym okresie kremy najlepiej stosować tylko na noc.
Domowe receptury
Odżywcza maseczka z awokado
Będziesz potrzebować:
– 1/8 dojrzałego, średniej wielkości awokado
– 1 łyżeczki mąki ziemniaczanej
Awokado wsadź do miseczki i pognieć jak najdrobniej widelcem (możesz również użyć moździerza). Następnie dodaj mąkę ziemniaczaną i dokładnie wymieszaj. Nałóż na twarz, szyję i dekolt i zostaw na ok. 20 min. Na koniec spłucz letnią wodą. Po użyciu maseczki skóra pozostanie lekko natłuszczona i niezwykle miękka.
Awokado jest jednym z nielicznych owoców, które zawierają witaminę E, zwaną witaminą młodości, bardzo cenną w pielęgnacji skóry twarzy. Oprócz tego znajdziemy w nim witaminy z grupy B, H, K, prowitaminę A, sole mineralne oraz skwalan, który ma działanie odmładzające. Mąka ziemniaczana jest bardzo dobrym dodatkiem do maseczki – łagodna w działaniu, nie zatyka porów i nadaje odpowiedniej konsystencji. Dodatkowo łagodzi ona podrażnienia. Zamiast awokado możemy użyć również innych owoców, np. brzoskwiń, borówek czy truskawek, w zależności od sezonu.
Maseczka intensywnie oczyszczająca z wit. C
Będziesz potrzebować:
– 3-4 łyżeczek zielonej glinki
– ok. 3 całych gałązek świeżej natki pietruszki (razem z łodygami)
– 1 łyżeczki świeżo wyciśniętego soku z cytryny
– 1-2 łyżek przegotowanej, przestudzonej wody
Natkę pietruszki razem z sokiem z cytryny i z wodą zmiel w blenderze z ostrzem w kształcie litery S lub w moździerzu. Do powstałej mieszanki dodaj glinkę i dokładnie wymieszaj drewnianą lub ceramiczną łyżeczką. Jeśli maseczka będzie zbyt rzadka, dodaj jeszcze trochę glinki. Nałóż maseczkę na twarz, szyję i dekolt, następnie dodaj drugą warstwę zaczynając tę samą sekwencję od początku. Pozostaw ok. 20 min. Po tym czasie dokładnie spłucz letnią wodą i nałóż krem.
Zielona glinka ma właściwości głęboko oczyszczające, dlatego dobrze nadaje się do pielęgnacji tłustej skóry, ale taki zabieg można stosować do każdego typu cery (ostrożnie przy wrażliwej). Wit. C zawarta w natce pietruszki i cytrynie również pomoże oczyścić skórę i dodatkowo lekko ją rozjaśni. Ponadto natka pietruszki zawiera także szereg innych witamin i minerałów, więc jest bardzo odżywcza. Po tej maseczce skóra będzie miękka, gładka i rozświetlona. Stosowana regularnie (1-2 razy w tygodniu) usunie przebarwienia ze skóry i wyrówna jej koloryt.
Ziołowa maseczka przywracająca urodę
Będziesz potrzebować:
– 1 łyżeczki białej glinki
– 1 łyżeczki mielonego przywrotnika
– ½ łyżeczki mielonych kwiatów lipy
– ½ łyżeczki mielonego skrzypu polnego
Wrzuć wszystkie składniki do miseczki, zalej odrobiną wrzątku i wymieszaj przy użyciu drewnianej lub ceramicznej łyżeczki w celu uzyskania odpowiedniej konsystencji. Nałóż na oczyszczoną twarz i pozostaw ok. 15 – 20 min. (do całkowitego zaschnięcia), spłucz letnią wodą. Na koniec nałóż krem nawilżający. Możemy od razu przygotować większą ilość maseczki mieszając tylko suche składniki. Wtedy odmierzoną ilość będziemy musieli mieszać z wodą w osobnym naczyniu zaraz przed nałożeniem maseczki. Taką mieszankę można przechowywać minimum kilka tygodni w szczelnie zamkniętym pojemniku, z dala od wilgoci.
Przywrotnik, jak sama nazwa wskazuje, przywraca urodę. Działa na skórę regenerująco i ujędrniająco oraz zmniejsza zmarszczki. Z tego powodu najlepiej nadaje się do pielęgnacji skóry dojrzałej, ale można go stosować także do każdego innego typu cery. Skrzyp polny ma podobne działanie – uelastycznia i wygładza skórę. Kwiaty lipy natomiast mają właściwości nawilżające, co również służy dojrzałej skórze, która często jest przesuszona. Biała glinka wspomniana w przepisie jest najłagodniejszą z glinek, lekko oczyszczającą i nadającą się nawet do najwrażliwszej skóry. Można ją zastąpić inną, o bardziej intensywnym działaniu (np. żółtą lub czerwoną).
Serum do twarzy
Będziesz potrzebować:
– szklanej buteleczki o pojemności 10 ml., najlepiej z pipetą
– oleju z nasion dzikiej róży (ewentualnie oleju z awokado, arganowego z makadamii lub z pestek malin)
– 10 kropli witaminy E w płynie
– 10 kropli witaminy A w płynie
– 3 – 5 kropli olejku eterycznego (opcjonalnie); najlepszy będzie olejek z kadzidłowca, różany, pomarańczowy lub neroli albo połączenie kilku z nich
Napełnij buteleczkę olejem (nie do pełna), dodaj witaminy i olejek eteryczny. Dokładnie wymieszaj i zakręć. Używaj wieczorem po nałożeniu kremu, głównie na okolice oczu, ale raz na jakiś czas możesz także stosować na całą twarz, szyję oraz dekolt (oprócz lub zamiast kremu).
Olej z nasion dzikiej róży dzięki swoim odmładzającym właściwościom polecany jest szczególnie do cery dojrzałej, ale w profilaktyce przeciwzmarszczkowej można go stosować również do innych typów cery, zwłaszcza wrażliwej i naczynkowej. Zawiera witaminy C, B, E i K, prowitaminę A, garbniki, karotenoidy, flawonoidy i sole mineralne.
Wykaz źródeł:
Kozłowski Jan Andrzej, Wielgosz Teresa, Nawrot Joanna, Nowak Gerard, Dawid-Pać Renata, Kuczyński Sebastian, „Zielarnia – jak czerpać ze skarbów natury”, wyd. Publicat
Hebda Klaudyna, „Ziołowy zakątek”, Wydawnictwo Nasza Księgarnia, Warszawa 2014